موزه قاجار تبریز

خانه‌ای که در محله ششگلان تبریز معروف به خانه قاجار، یکی از محله‌های قدیمی این شهر قرار گرفته است. همچنین معماری این خانه حاکی از آن است که سرد و گرم تاریخ را چشیده است. عمارت ام‍ی‍رن‍ظ‍ام‌ گ‍روس‍‍ی‌ که روزگاری سکونتگاه افراد مهم حکومتی و مکانی برای گرفتن تصمیمات مهم حکومتی بوده است، امروزه تبدیل به موزه‌ای شده است تا بیانگر تاریخ پر فراز و نشیب این عمارت باشد. در واقع خانه امیرنظام گ‍روس‍‍ی‌ که معروف به موزه قاجار تبریز است امروزه یکی از موزه‌های تخصصی و موضوعی در سطح کشور به حساب می‌‌آید.
در زمان قاجار حاکمان زیادی در این عمارت باشکوه ساکن بوده اند.
این موزه یکی از موزه‌های تخصصی و موضوعی در سطح کشور می‌باشد.

درباره صاحب موزه قاجار تبریز
صاحب این بنا یکی از امیران و مردان سیاسی مهم در زمان قاجار بود از این رو دارای منصب‌های مهم و تاثیر گذار حکومتی نیز بوده است. او همچنین یکی از مردانی بود که در بی رجال نالایق قاجار به فکر مردم بود علاوه بر این ها به دلایل کارهایی که در زمان خود انجام داده بود نزد مردم از محبوبیت بالایی برخوردار بود. اما او کسی نیست جز امیر نظام گروسی، فردی که از او به عنوان مرد نیک قاجار یاد می‌کردند . از جمله کارهای مهمی که در دوران خود انجام داد به قرار زیر است:
در زمان قحطی ایران، برنامه‌ای برای مردم تدارک دید تا به راحتی بتوانند از این دوران سخت عبور کنند.
در مدتی که سفیر ایران در فرانسه بود دستگاه ضرب سکه را به ایران آورد.
در مسئله نهضت تنباکو نقش مهمی ایفا کرد.
امیر نظام گروسی اگرچه در زمان ناصرالدین شاه نیز پیشکار آذربایجان بود و جز صاحب منصبان با درایت در زمان خود بود که جایگاه بالایی نزد مردم تبریز داشت اما سرانجام به دلیل اختلاف با بزرگان سیاست به شهر ماهان کرمان تبعید شد تا سال‌های آخر عمرش را در آنجا زندگی کند و در نهایت در سال ۱۳۱۷ در همان شهر نیز دار فانی را وداع گفت.

تاریخچه موزه قاجار تبریز
این خانه به دست یکی از مهمترین مردان حکومت در زمان ناصرالدین شاه به نام امیر نظام گروسی بنا شد و پس از فوت او نیز والیان آذربایجان در این خانه سکونت داشتند. جالب است بدانید حتی در کتاب خاطرات ناصرالدین شاه قاجار هم هنگامی که قصد سفر به دیار فرنگ را داشته است از این خانه بسیار وصف و تمجید کرده است. سرانجام پس از اینکه این عمارت از پستی بلندی های روزگار عبور کرد در سال ۱۳۷۰ توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری شد و پس از مرمت و بازسازی درهای آن در سال ۱۳۸۰ به روی گردشگران باز شد. در زیر می‌توانید عکسی از دوران قبل از بازسازی این مکان را ببینید.

معماری موزه قاجار تبریز
این عمارت زیبا که در زمینی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای زیربنای ۱۵۰۰ مترمربع است همانند معماری بسیاری از خانه‌‌های قدیمی دارای معماری ایرانی است زیرا در آن زمان خانه‌ها به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم می‌شد. قسمت بیرونی این بنا همان حیاط زیبا و بزرگی است که بعد از عبور از هشتی خانه به آن وارد می‌شوید. از آنجایی که حیاط بیرونی همان حیاط اصلی خانه محسوب می‌شود دارای باغچه‌های زیبا و گل‌کاری شده است که در هر فصل زیبایی این عمارت را دوچندان می‌کند. هنگام عبور از درب عمارت امیرنظام گروسی جویی پر آب همراه با فواره‌‌هایی که صدای آب را در سراسر حیاط پخش می‌کند دیده می‌شود که تا انتهای حیاط کشیده شده و سپس به حوض مستطیل شکلی می‌ریزد که رو به روی عمارت قرار گرفته تا تمام زیبایی این عمارت را همانند تصویری منعکس کند.

در انتهای حیاط اصلی عمارت زیبایی به چشم می‌خورد که طبقه اول آن دارای ایوانی به صورت سراسری است که ۱۶ستون‌های بلند آن را تا به امروز استوار نگه داشته اند و از طریق ۴ پلکانی که در جلوی ساختمان قرار دارد می‌توان به طبقه اول این عمارت دسترسی داشت. در نگاه اول این عمارت با ستون‌‌هایی که دارای گچ‌بری های زیبا در قسمت بالایی آن هستند و پنجره‌‌های ارسی شکل که با مهارت و ظرافت تمام با شیشه‌های رنگی مزین شده است نگاه هر گردشگری را می‌رباید. همچنین آینه‌کاری های چشم‌نوازی که در قسمت پیشانی این عمارت کار شده جلال و شکوه بیشتری را به این خانه بخشیده است.
اگر به داخل ساختمان عمارت وارد شوید متوجه خواهید شد که ۴ اتاق در قسمت شرقی و ۵ اتاق در قسمت غربی این بنا قرار دارد که کنار آن‌ها نیز طنبی یا همان تالارهای بزرگی وجود دارد. در این عمارت تالارها نیز با هنر دست معماران زمان خود مزین به گچ‌کاری و آینه‌کاری‌های ظریفی شده‌اند.